Nowy wyrok TK w sprawie użytkowania obiektu

Wyrokiem z dn. 09.02.2021 r., wydanym w sprawie o sygn. P 515/17, Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 91a ustawy z dn. 07.07.1994 r. – Prawo budowlane, w zakresie obejmującym zwrot użytkuje obiekt w sposób niezgodny z przepisami, jest niezgodny z art. 2 i art. 42 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Przywołany przepis w zakwestionowanym brzmieniu stanowi: Kto nie spełnia, określonego w art. 61, obowiązku utrzymania obiektu budowlanego w należytym stanie technicznym, użytkuje obiekt w sposób niezgodny z przepisami lub nie zapewnia bezpieczeństwa użytkowania obiektu budowlanego, podlega grzywnie nie mniejszej niż 100 stawek dziennych, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Trybunał podkreślił, że cytowany artykuł stanowi normę blankietową, to jest odsyłającą do innych przepisów. Okoliczność ta nie umknęła uwadze Sądu Rejonowego w Słupsku, to znaczy Sądu, który skierował do Trybunału pytanie prawne dotyczące konstytucyjności art. 91a prawa budowlanego. Dostrzeżono natomiast, iż powołanym przepisem ustawodawca odesłał do bliżej niesprecyzowanego zbioru norm, uniemożliwiając doprecyzowanie znamion czynu zabronionego pod groźbą kary. Sąd Rejonowy w Słupsku doliczył się ponad trzydziestu ustaw, do których mógł odsyłać zakwestionowany artykuł.

Powyższe legło u podstaw stwierdzenia, że nieokreślenie znamion normy sankcjonującej, zawartej w art. 91a prawa budowlanego, jest nie do zaakceptowania w demokratycznym państwie prawa, o którym stanowi uprzednio przywołany art. 2 Konstytucji RP. Jednocześnie, wyjątkowo szeroki zakres zwrotu użytkuje obiekt w sposób niezgodny z przepisami oraz jego nieostrość godzą w zasadę dookreśloności, wywodzoną z art. 42 Konstytucji RP.

Trybunał nie określił terminu utraty mocy art. 91a w kwestionowanym zakresie. Tym samym, zastosowanie znajduje ogólna reguła art. 190 ust. 3 zd. 1 Konstytucji RP, zgodnie z którą ogłoszenia Trybunału wchodzą w życie z dniem ogłoszenia.