Jaką ochronę otrzyma rzeczoznawca – sygnalista?

Głównym założeniem nowej ustawy jest ochrona sygnalisty przed tzw. działaniami odwetowymi, a także przed próbami ich podjęcia, czy też groźbami ich zastosowania.

Ochrona sygnalisty to przede wszystkim prawo do:

• uzyskania odszkodowania z tytułu podjęcia działań odwetowych;

• wystąpienia o umorzenie postępowania, gdy dokonane zgłoszenie lub ujawnienie publiczne stanowiło podstawę do wszczęcia postępowania z tytułu o naruszenia praw innych osób, lub obowiązków określonych w przepisach np. postępowanie w przedmiocie zniesławienia;

• ochrony danych osobowych w związku ze zgłoszeniem.

Zgłaszający podlega ochronie, pod warunkiem że miał uzasadnione podstawy sądzić, że będąca przedmiotem zgłoszenia lub ujawnienia publicznego informacja:

• dotyczy interesu publicznego;

• jest prawdziwa w momencie dokonywania zgłoszenia lub ujawnienia oraz

• dotyczy naruszenia prawa.

Sygnalista nie może zrzec się praw określonych w rozdziale o ochronie przed działaniami odwetowymi ani przyjąć na siebie odpowiedzialności za szkodę powstałą z powodu dokonania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego. Nie dotyczy to przyjęcia odpowiedzialności za szkodę powstałą z powodu świadomego zgłoszenia lub ujawnienia publicznego nieprawdziwych informacji.

Ustawa jako przykłady działań odwetowych wymienia np.

• odmowa nawiązania stosunku pracy;

• wypowiedzenie stosunku pracy;

• obniżenie wysokości wynagrodzenia za pracę;

• wstrzymanie awansu albo pominięcie przy awansowaniu;

• zawieszenie w wykonywaniu obowiązków pracowniczych lub służbowych;

• przymus, zastraszanie lub wykluczenie;

• wstrzymanie udziału lub pominięciu przy typowaniu do udziału w szkoleniach podnoszących kwalifikacje zawodowe;

• utrudnianie znalezienia w przyszłości pracy w danym sektorze lub branży dokonywane na podstawie nieformalnego, lub formalnego porozumienia sektorowego, lub branżowego, czy też

• spowodowanie straty finansowej, w tym gospodarczej lub utraty dochodu;

Rzeczoznawca może też dokonać ujawnienia publicznego, tj. podać informację o naruszeniu prawa do publicznej wiadomości. Podlega on wtedy ochronie, o ile wypełni warunki rozdziału 5 ustawy (zwłaszcza gdy dokona uprzednio zgłoszenia organowi publicznemu i nie otrzyma żadnej informacji zwrotnej, przy czym organ żadnego działania nie podejmie).