Informacje z ewidencji gruntów i budynków – nowe uprawnienia sądów

Zgodnie z projektowanymi przepisami, dane ewidencji gruntów i budynków oraz wypisy, starosta wydawałby również sądom, na potrzeby prowadzonych przez te sądy postępowań. Potrzebę nowelizacji projektodawcy uzasadniają spostrzeżeniami wynikającymi z praktyki orzeczniczej, stwierdzając (cyt.) … nie wszystkie urzędy uwzględniają wnioski sądów powołujących się na interes prawny, o którym mowa w art. 24 ust. 5 pkt 3.

Zgodnie z nowelizacją udostępnianie danych za pośrednictwem Zintegrowanego Systemu Informacji o Nieruchomościach („ZSIN”), będącego systemem teleinformatycznym, następowałoby również na żądanie sądów, na potrzeby prowadzonych przez te sądy postępowań.

Podsumowując, celem nowelizacji jest wymienienie sądów wprost jako uprawnionych
do żądania informacji z ewidencji gruntów i budynków oraz uzyskiwania tych danych
za pośrednictwem ZSIN-u.

Aktualnie starosta udostępnia dane ewidencji gruntów i budynków zawierające dane podmiotów, o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt 1 tej ustawy (czyli dane właścicieli i innych podmiotów, w których władaniu lub gospodarowaniu znajdują się nieruchomości Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego) oraz wydaje wypisy z operatu ewidencyjnego, na żądanie:

1)     właścicieli oraz osób i jednostek organizacyjnych władających gruntami, budynkami lub lokalami, których dotyczy udostępniany zbiór danych lub wypis;

2)     organów administracji publicznej albo podmiotów niebędących organami administracji publicznej, realizujących, na skutek powierzenia lub zlecenia przez organ administracji publicznej, zadania publiczne związane z gruntami lub lokalami, których dotyczy udostępniany zbiór danych lub wypis;

3)     operatorów:

• sieci, w rozumieniu ustawy z 7 maja 2010 r. o wspieraniu usług i sieci telekomunikacyjnych,
• systemu przesyłowego, systemu dystrybucyjnego oraz systemu połączonego, w rozumieniu ustawy z 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne;

4)     podmiotów innych niż wyżej wymienione, które mają interes prawny w tym zakresie.

Uzupełniająco dodam – za orzecznictwem sądów administracyjnych – że pojęcie interesu prawnego, użyte w art. 24 ust. 5 pkt 3 prawa geodezyjnego i kartograficznego, nie zostało prawnie zdefiniowane. Z uwagi na brak definicji legalnej (ustawowej) sądy administracyjne przyjmują, że interes prawny powinien być odczytywany w jego znaczeniu bezpośrednim. Zgodnie z tym znaczeniem jest interesem opartym na prawie lub prawem chronionym, o cechach takich, jak:

• indywidualność,
• konkretność,
• aktualność (dotyczy obecnych okoliczności, nie natomiast tych, które dopiero mogą w przyszłości wystąpić),
• obiektywna sprawdzalność.

Przy czym nie jest interesem faktycznym, niepopartym przepisami prawa, mogącymi stanowić podstawę skierowania żądania w zakresie podjęcia przez organ administracji publicznej czynności w konkretnej sprawie. Źródłem interesu prawnego jest więc przepis powszechnie obowiązującego prawa, który kształtuje sytuację określonego podmiotu.

Deklarowanym celem projektodawców jest więc wykluczenie sytuacji, gdy organ bada interes prawny sądu w uzyskaniu danych z ewidencji gruntów i budynków.